Από το ξεκίνημά της στην αρχή του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (Multiannual Financial Framework/MFA) 2007-2013, η «σύμμειξη» (blending) χρηματοδοτικών πόρων έχει εξελιχθεί σταδιακά σε ένα σημαντικό εργαλείο της εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ, το οποίο δρα συμπληρωματικά με άλλους τρόπους υλοποίησης. Περιφερειακές χρηματοδοτικές διευκολύνσεις (regional blending facilities) σύμμειξης πόρων της ΕΕ έχουν δημιουργηθεί σε όλες τις περιφέρειες της εξωτερικής συνεργασίας της.
Σήμερα υφίστανται 9 «γεωγραφικοί» μηχανισμοί σύμμειξης, ήτοι 7 περιφερειακές επενδυτικές «διευκολύνσεις» (Neighbourhood Investment Facility/NIF, Latin America Investment Facility/LAIF, Asian Investment Facility/AIF, Investment Facility for Central Asia/IFCA, Caribbean Investment Facility/CIF, Investment Facility for the Pacific/IFP και Africa Investment Facility/AfIF), το Καταπιστευματικό Ταμείο Υποδομών ΕΕ-Αφρικής (EU-Africa Infrastructure Trust Fund/ITF – έχει υποκατασταθεί από το AfIF) και το Επενδυτικό Πλαίσιο Δυτικών Βαλκανίων (Western Balkans Investment Framework/WBIF), καθώς και δύο «θεματικοί» μηχανισμοί σύμμειξης (ElectriFI και AgriFI).
Τα τελευταία δέκα έτη, περίπου 3,4 δισ. Ευρώ από τις επιχορηγήσεις της ΕΕ χρηματοδότησαν περισσότερα από 380 έργα μέσω «σύμμειξης». Οι κοινοτικές επιχορηγήσεις έχουν κινητοποιήσει ένα πρόσθετο ποσόν ύψους περίπου 26,2 δισ. Ευρώ από διάφορους ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς φορείς. Συνδυάζοντας στρατηγικά τις επιχορηγήσεις της ΕΕ με τη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση, η «σύμμειξη» πόρων επιτρέπει την απελευθέρωση επενδύσεων με εκτιμώμενο όγκο 57,3 δισ. Ευρώ στις χώρες-εταίρους της ΕΕ.
Οι μηχανισμοί συμμείξεως συγχρηματοδοτούν με επιχορηγήσεις (grants) διάφορα έργα που προωθούνται και για δανειοδότηση από εγκεκριμένους (βάσει «7-pillar assessment») χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ΕΕ, ήτοι από διμερείς αναπτυξιακούς χρηματοδοτικούς οργανισμούς κ-μ (π.χ. AFD και KfW), καθώς και από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων/ΕΤΕπ (European Investment Bank/EIB) και Ευρωπαϊκή Τράπεζα για Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη (European Bank for Reconstruction and Development/EBRD). Τα συγχρηματοδοτούμενα έργα αφορούν τεχνική βοήθεια (technical assistance), απευθείας επιχορηγήσεις επενδύσεων (direct investment grants), επιδοτήσεις επιτοκίου (interest rate subsidies) και εγγυήσεις (guarantees).
Σχετικές στρατηγικές συζητήσεις πραγματοποιούνται σε συνεδριάσεις Ομάδας Πολιτικής (Policy Group) Πλατφόρμας ΕΕ για Σύμμειξη Πόρων σε Εξωτερική Συνεργασία (EU Platform for Blending in External Cooperation/EUBEC), οποία έχει υιοθετήσει νέα «δομή διακυβέρνησης» για την σύμμειξη πόρων ΕΕ. Βάσει του εγκεκριμένου σχετικού εγγράφου, οι προαναφερθείσες περιφερειακές «διευκολύνσεις» υπάγονται σε τρία «πλαίσια συμμείξεως» (blending frameworks) για ENI, DCI και EDF, τα οποία διαθέτουν αντίστοιχα Συμβούλια (Boards) που λαμβάνουν τελικές αποφάσεις ως προς χρηματοδότηση ή μη προταθέντων -από προαναφερθέντες χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς- έργων, ενώ WBIF διαθέτει, αντί Συμβουλίου, μια Κατευθυντήρια Επιτροπή (Steering Committee).
Σημειωτέον ότι, το WBIF στοχεύει στην πραγματοποίηση διαφόρων επενδυτικών έργων προτεραιότητας, ιδίως έργων υποδομών (στους τομείς μεταφορών, ενέργειας, περιβάλλοντος, κοινωνικών υπηρεσιών), καθώς και σε ενίσχυση συντονισμού μεταξύ δωρητών και δικαιούχων. Δωρητές είναι Ε. Επιτροπή, Διεθνείς Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί (International Financing Institutions/IFIs – π.χ. ΕΤΕπ, Central European Bank/CEB, EBRD) και κ-μ ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων διμερών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων τους. Δικαιούχοι είναι Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ, Σερβία, Κόσοβο (*Ψήφισμα 1244 ΣΑΗΕ) και Μαυροβούνιο.
Περίπου το 60% των επιχορηγήσεων της ΕΕ που διατέθηκαν για έργα «σύμμειξης» πόρων υποστήριξαν δράσεις στους τομείς της ενέργειας και των υποδομών των μεταφορών. Το 26% επενδύθηκε σε κοινωνικές υποδομές που σχετίζονται με την πρόσβαση σε καθαρό νερό, την επεξεργασία αποβλήτων, την στέγαση, την υγεία, το αστικό και το φυσικό περιβάλλον. Το 14% των επιχορηγήσεων υποστήριξε τον τοπικό ιδιωτικό τομέα, ιδίως τις πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (MSMEs), για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγικής ικανότητας και την δημιουργία θέσεων εργασίας.
Η κατωτέρω ιστοσελίδα παρέχει την δυνατότητα αναζήτησης του συνόλου των έργων «σύμμειξης» που έχουν συγχρηματοδοτηθεί με επιχορηγήσεις της ΕΕ:
https://ec.europa.eu/europeaid/policies/innovative-financial-instruments-blending/blending-operations_en .
Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. κατωτέρω ιστοσελίδες:
1. https://eu-africa-infrastructure-tf.net/.
2. https://www.wbif.eu/.
3. http://electrifi.org/.