Τα φαινόμενα τρομοκρατίας, βίαιων εγκλημάτων και συγκρούσεων συνεχώς αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, ορισμένα μάλιστα σε μεγάλο βαθμό, δίχως ωστόσο, να γίνονται κατανοητά τα αίτια τους. Ο αντίκτυπος των δραματικών αυτών φαινομένων γίνεται αντιληπτός τόσο με τη μορφή μακροχρόνιων ανθρωπιστικών αναγκών και πρωτοφανών μεταναστευτικών ροών όσο και διαμέσου της αυξανόμενης ανισότητας, γεγονότα που επιτείνουν το γενικότερο κλίμα ανασφάλειας.
Ο βίαιος εξτρεμισμός αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα που μπορεί να εκδηλωθεί σε όλα τα μέρη του κόσμου, σε όλους τους πολιτισμούς και τις ιδεολογίες, αλλά με διαφορετικά, τοπικά χαρακτηριστικά. Η «στρατολόγηση» των οπαδών γίνεται μέσω της εκμετάλλευσης των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών αδικιών.
Η πρόκληση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής της διεθνούς κοινότητας είναι μεγάλη. Ως εκ τούτου, καλούνται να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, τόσο για την επίλυση των συνεχιζόμενων κρίσεων όσο και για την αποτροπή της επανεμφάνισής τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τα κράτη μέλη της, αποτελεί τον μεγαλύτερο αναπτυξιακό φορέα στον κόσμο, διαθέτοντας μια σειρά μέσων που της επιτρέπουν να εμπλέκεται σε ηπειρωτικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Τα μέσα αυτά αφορούν ένα πλήθος διαφορετικών προσεγγίσεων όπως: μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για το εμπόριο, έργα υποδομής, παροχή υπηρεσιών προσανατολισμένες προς την ανάπτυξη, βραχυπρόθεσμη σταθεροποίηση, στοχευμένη ανθρωπιστική βοήθεια και μέτρα ανάκαμψης.
Οι όροι του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης είναι περίπλοκοι και αμφιλεγόμενοι λόγω των πολιτικών τους επιπτώσεων. Το τι ορίζουμε ως τρομοκρατικό έγκλημα άλλαξε διαχρονικά. Μια πρόσφατη οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας δίνει τον εξής ορισμό: επιθέσεις κατά της ζωής ενός ατόμου, ως πράξεις εκ προθέσεως που δύνανται να θεωρηθούν ως τρομοκρατικά εγκλήματα, όταν, και στο βαθμό που, διαπράττονται με συγκεκριμένο τρομοκρατικό στόχο, δηλαδή είτε να εκφοβίσουν σοβαρά έναν πληθυσμό, είτε να αναγκάσουν αδικαιολόγητα μια κυβέρνηση ή έναν διεθνή οργανισμό να εκτελέσει ή να απέχει από την εκτέλεση οποιασδήποτε πράξης, είτε να αποσταθεροποιήσουν ή να καταστρέψουν τις θεμελιώδεις πολιτικές, συνταγματικές, οικονομικές και κοινωνικές δομές μιας χώρας ή ενός διεθνούς οργανισμού.
Κατά την τελευταία δεκαετία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επενδύσει στην καταπολέμηση αυτής της απειλής αντιμετωπίζοντας τις συνθήκες που ευνοούν τον βίαιο εξτρεμισμό, ενισχύοντας τις ικανότητες για ενδυνάμωση του κράτους δικαίου, προωθώντας την ανάπτυξη και υποστηρίζοντας την ανθεκτικότητα των ευάλωτων κοινοτήτων. Η παρούσα έκθεση (2019) αναδεικνύει τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται ή υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παγκοσμίως και συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή.
Περισσότερες πληροφορίες: https://ec.europa.eu/europeaid/sites/devco/files/strive_brochure_for_web_0.pdf