Η δημοσιονομική στήριξη ή στήριξη του προϋπολογισμού (budget support) είναι ένα από τα μέσα παροχής αποτελεσματικής βοήθειας και εξασφάλισης βιώσιμων αποτελεσμάτων, στο πλαίσιο της υποστήριξης των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών των χωρών εταίρων της ΕΕ και της υλοποίησης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης/ΣΒΑ. Η εν λόγω στήριξη παρέχεται όπου κρίνεται ότι σχεδιάζονται και υλοποιούνται συναφείς και αξιόπιστες πολιτικές. Περιλαμβάνει στοιχεία όπως: (α) ο διάλογος με τη χώρα εταίρο για τον προσδιορισμό των επιθυμητών μεταρρυθμίσεων ή των επιθυμητών αναπτυξιακών αποτελεσμάτων, (β) η αξιολόγηση της επιτευχθείσας προόδου, (γ) η ενίσχυση των ικανοτήτων και (δ) οι μεταβιβάσεις χρηματοδοτικών πόρων.
Στην αποτίμηση της εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ του 2018, ο ΟΟΣΑ, επαίνεσε την αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής στήριξης της ΕΕ, επιβεβαιώνοντας τα αποτελέσματα άλλων πρόσφατων αξιολογήσεων που διενεργήθηκαν από ανεξάρτητους φορείς. Η παρούσα έκθεση περιγράφει την ανάπτυξη των προγραμμάτων στήριξης του προϋπολογισμού της ΕΕ σε διάφορες περιφέρειες και χώρες. Παρουσιάζει τα αποτελέσματά τους σύμφωνα με τους ΣΒΑ, αναλύει τους κινδύνους και απεικονίζει την οικονομική και γεωγραφική κατανομή των υπό εκτέλεση δραστηριοτήτων.
Η ΕΕ υλοποιεί προγράμματα στήριξης του προϋπολογισμού σε 89 χώρες και περιοχές, μέσω 250 προγραμμάτων. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι της τάξης των 10,6 δισ. Ευρώ (1,8 δισ. Ευρώ το 2018).
Ως προς τη γεωγραφική κατανομή των δεσμεύσεων: το 26% αφορά τη Δυτική και Κεντρική Αφρική, το 21% την Ασία και την Κεντρική Ασία, το 17% τη Νότια Γειτονία, το 15% την Ανατολική και Νότια Αφρική, το 6% τη Λατινική Αμερική, το 5% την Ανατολική Γειτονία, το 3% τις χώρες της διεύρυνσης (IPA), το 3% Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη, το 3% την Καραϊβική και το 1% χώρες του Ειρηνικού. Ως προς τη θεματική έμφαση των συναφθεισών συμβάσεων: σε ποσοστό 87% επικεντρώνονται σε δράσεις τομεακών μεταρρυθμίσεων (SRPC: Sector Reform Performance Contract), σε ποσοστό 10% στην ενίσχυση ασταθών κρατών (SRBC: State and Resilience Building Contracts) και σε ποσοστό 3% στην υποστήριξη της υλοποίησης εθνικών αναπτυξιακών πολιτικών στη βάση θεμελιωδών αξιών και των ΣΒΑ (SDG-C: Sustainable Development Goals Contracts).
Προτεραιότητα του 50% των δεσμεύσεων είναι η διευκόλυνση των Λιγότερο Ανεπτυγμένων Χωρών (ΛΑΧ). Συdevcoγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2018: το 38% των δεσμεύσεων αφορά χώρες χαμηλού εισοδήματος (low-income countries), το 47% χώρες χαμηλότερου μέσου εισοδήματος (lower-middle-income countries) και το 14% χώρες υψηλότερου μέσου εισοδήματος (upper-middle-income countries).
Στον πυρήνα της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ βρίσκεται ο στόχος της ανάπτυξης «χωρίς αποκλεισμούς» (leave no-one behind), σύμφωνα με την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την Ευρωπαϊκή Συναίνεση (European Consensus) για την Ανάπτυξη του 2017. Η δημοσιονομική στήριξη της ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση των ΣΒΑ 1 «Μηδενική Φτώχεια» και ΣΒΑ 10 «Λιγότερες Ανισότητες». Μέσω ενός χαρτοφυλακίου που επικεντρώνεται στις Λιγότερο Ανεπτυγμένες Χώρες (σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 50%) και σε ευάλωτες ομάδες ή μειονεκτούσες περιφέρειες, η δημοσιονομική στήριξη της ΕΕ μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός δικαιότερου κόσμου έως το 2030.
Πληροφορίες: https://ec.europa.eu/europeaid/sites/devco/files/budget_support._trends_and_results_2019.pdf