Οι καταστροφικές επιπτώσεις της πανδημίας (COVID-19) στις αναπτυσσόμενες χώρες δοκιμάζουν τα όρια, την ευφυΐα και την ευελιξία της αναπτυξιακής συνεργασίας, ενώ παράλληλα αναδεικνύουν καλές πρακτικές. Η παρούσα 58η έκδοση της Έκθεσης Αναπτυξιακής Συνεργασίας συγκεντρώνει πληροφορίες από κυβερνήσεις, μέλη του ΟΟΣΑ, εμπειρογνώμονες και την κοινωνία των πολιτών σχετικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στην παγκόσμια αλληλεγγύη και τη διεθνή αναπτυξιακή συνεργασία από το 2021 και μετά.
Η έκθεση προτείνει τρόπους τολμηρών δράσεων και μεταρρυθμίσεων για την οικοδόμηση ανθεκτικών εθνικών και διεθνών συστημάτων ικανών να αντιμετωπίσουν τα παγκόσμια σοκ και να παρέχουν και να προστατεύουν τα παγκόσμια δημόσια αγαθά, ενισχύοντας παράλληλα τα θεμελιώδη δομικά στοιχεία της βιώσιμης ανάπτυξης. Παρουσιάζονται επίσης τα ετήσια στατιστικά γραφήματα (infographics) με τις τελευταίες τάσεις στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης για περισσότερους από 80 παρόχους αναπτυξιακής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των μελών του ΟΟΣΑ, της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας (DAC), καθώς και άλλων χωρών και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων.
Η πανδημία επιβεβαιώνει τα μαθήματα, τα οποία οι αναπτυξιακοί φορείς αντιμετωπίζουν σε κάθε νέα κρίση. Στην κορυφή της λίστας των υποχρεώσεων (to-do list) για την αναπτυξιακή συνεργασία υπάρχουν πέντε βασικές δράσεις που μπορούν να συμβάλλουν στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας:
Ενσωμάτωση κλιματικών δράσεων στις πολυτομεακές στρατηγικές ανάπτυξης. Οι πολιτικές πρέπει να επιτρέψουν στις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα πολλά προβλήματα: να νικήσουν τον ιό και να υποστηρίξουν την ανάκαμψη, να αντιμετωπίσουν τους πολλαπλούς παράγοντες που προκαλούν κρίσεις και να βελτιώσουν την ανθεκτικότητα απέναντι σε παγκόσμιες απειλές. Η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για πιο ανθεκτική ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Μακροπρόθεσμη υποστήριξη των εθνικών συστημάτων. Ένα σαφές μάθημα από την πανδημία και τις προηγούμενες κρίσεις, είναι ότι η κυβερνητική ικανότητα είναι βασικός παράγοντας για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών αντιδράσεων. Οι μεταρρυθμίσεις που οδηγούν σε ισχυρά και εύρυθμα λειτουργικά συστήματα χωρών είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας σε μελλοντικές κρίσεις.
Αποφυγή της κρίσης στην αναπτυξιακή χρηματοδότηση. Η διεθνής χρηματοδότηση δεν ήταν αρκετή για να καλύψει τα κενά που δημιούργησε η κρίση. Οι αναπτυξιακοί φορείς θα πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται από κοινού για λύσεις σε θέματα μη διαχειρίσιμου χρέους και εξεύρεσης πηγών νέας χρηματοδότησης.
Ενίσχυση της συλλογικής δράσης για την παροχή και προστασία των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών. Η πανδημία ανέδειξε την ασφάλεια της υγείας (ένα παγκόσμιο δημόσιο αγαθό) στην κορυφή της διεθνούς ατζέντας. Ταυτόχρονα, υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα της επένδυσης σε άλλα παγκόσμια δημόσια αγαθά, όπως η βιοποικιλότητα και η προσαρμογή ή ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής για να εξασφαλιστεί η επαρκής παροχή τους, η οποία θα βοηθήσει στην αποφυγή παρόμοιων ή χειρότερων κρίσεων στο μέλλον.
Ανάπτυξη στρατηγικών για τον διεθνή συντονισμό απέναντι σε κρίσεις. Οι φορείς αναπτυξιακής συνεργασίας έχουν την ευκαιρία να μάθουν από τις ελλείψεις του συντονισμού και να αναπτύξουν στρατηγικές για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, σοκ και κρίσεων.
Η υλοποίηση μιας ατζέντας που οδηγεί σε πιο ολοκληρωμένα διατομεακά προγράμματα, οικοδομεί εθνικά συστήματα, αυξάνει τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, ενισχύει τη δράση σε παγκόσμια δημόσια αγαθά και βελτιώνει τον συντονισμό, θα έθετε την κοινότητα της αναπτυξιακής συνεργασίας σε σωστό δρόμο για να υποστηρίξει μια ισχυρή, ανθεκτική, «πράσινη» και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη.