Σε συνέχεια προηγουμένων πρωτοβουλιών του Υπουργείου Εξωτερικών για το συντονισμό της ελληνικής συμμετοχής στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, διοργανώθηκε συνάντηση με εκπροσώπους ελληνικών οργανισμών και επιχειρηματικών φορέων, την 13 Οκτωβρίου 2023 με στόχο την ενημέρωση της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας για τις πρόσφατες εξελίξεις στην διαδικασία ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.
Οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν για τις ευκαιρίες και προκλήσεις που παρουσιάζονται στην Ουκρανία από τον Γενικό Διευθυντή Αναπτυξιακής και Ανθρωπιστικής Αρωγής, κ. Αλέξανδρο Διακόπουλο, τον Ειδικό Απεσταλμένο του Υπουργείου Εξωτερικών για την Ουκρανία, κ. Σπυρίδωνα Λαμπρίδη, Πρέσβυ επί τιμή, και την Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Πολιτικής Αναπτυξιακής Συνεργασίας, κα Ελένη Νικολαΐδου, Εμπειρογνώμωνα-Πρεσβευτή Σύμβουλο Β’.
Συμμετέχοντες
Στην συντονιστική συνάντηση συμμετείχαν ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδας (ΣΒΕ), το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), το Enterprise Greece, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB), η Ελληνική Εταιρεία Εξαγωγικών Πιστώσεων (Export Credit Greece), η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ), ο Σύνδεσμος Ελληνικών Εταιρειών-Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ), ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ), η Τράπεζα Πειραιώς, Παράρτημα Ουκρανίας, το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ-CRES) και ο Μη Κυβερνητικός Οργανισμός HIGGS Incubator – Accelerator.
Εκ μέρους του Υπουργείου Εξωτερικών, στην συνάντηση συμμετείχαν στελέχη του Διπλωματικού Γραφείου του Υφυπουργού κ. Κώστα Φραγκογιάννη, της Β’ Γενικής Διεύθυνσης, καθώς και των Α5, Β1, Β4, Ζ1, Z2 και Ζ3 Διευθύνσεων.
Ρόλος Υπουργείου Εξωτερικών
Κατά την μακρά διαδικασία ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, το Υπουργείο Εξωτερικών φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως κόμβος (hub) μεταξύ δημοσίου τομέα, ιδιωτικού τομέα, Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με στόχο την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση και τον συντονισμό των φορέων που δύνανται να συμμετάσχουν σε έργα ανοικοδόμησης.
Χρηματοδότηση ανοικοδόμησης
Το κόστος της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας υπολογίζεται σε 411 δισ. δολ. ΗΠΑ, σύμφωνα με την μελέτη «Ταχεία Εκτίμηση Φθορών και Αναγκών» (Rapid Damage and Needs Assessment – RDNA2 ), που εκπονήθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Ηνωμένα Έθνη και την ουκρανική Κυβέρνηση και καταγράφει την κατάσταση έως και τις 24 Φεβρουαρίου 2023. Σύμφωνα με πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της ουκρανικής πλευράς, το κόστος της ανοικοδόμησης έχει ανέλθει στα 750 δισ. δολ. ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει προς διαβούλευση νέα πρόταση Κανονισμού με τίτλο «Ukraine Facility» ο οποίος αντιμετωπίζει σφαιρικά τους τρεις πυλώνες στήριξης της Ουκρανίας, ήτοι δημοσιονομική/χρηματοπιστωτική στήριξη, μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση υποδομών και προσαρμογή ουκρανικής οικονομίας και διοίκησης στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός που δημιουργείται μέσω του Κανονισμού Ukraine Facility προβλέπεται να παράσχει χρηματοδότηση συνολικού ύψους 50 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη τετραετία (2024-2027), η οποία θα κατανεμηθεί σε δάνεια ύψους 33 δισ. ευρώ και επιχορηγήσεις ύψους 17 δισ. ευρώ.
Ασφαλιστική κάλυψη επενδύσεων
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και ο Οργανισμός Πολυμερούς Ασφάλισης Επενδύσεων (MIGA) της Παγκόσμιας Τράπεζας προσφέρουν ήδη ορισμένα ασφαλιστικά προϊόντα περιορισμένης έκτασης για την ασφάλιση ιδιωτικών επενδύσεων σε υποδομές, δίκτυα και τεχνογνωσία στην Ουκρανία. Ο Κανονισμός Ukraine Facility αναμένεται να διαμορφώσει συνολικότερες λύσεις στο ζήτημα των εγγυήσεων και ασφάλισης δίνοντας έμφαση στον ρόλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ιδιωτικού τομέα.
Συνέδριο για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
Το Υπουργείο Εξωτερικών σχεδιάζει να διοργανώσει διεθνή διάσκεψη για την Ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, στις αρχές του επόμενου έτους. Συνολικά, η εκδήλωση προβλέπεται να περιλάβει θεματικές σχετικά με:
(α) την πορεία προς την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, όπου θα αναλυθούν ζητήματα προγραμματισμού και χρηματοδότησης των έργων ανοικοδόμησης με την συμμετοχή εκπροσώπων ευρωπαϊκών φορέων και της ουκρανικής διοίκησης,
(β) το θεσμικό πλαίσιο επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την συμμετοχή εκπροσώπων της ουκρανικής διοίκησης και επιχειρήσεων με εμπειρία στην περιοχή, καθώς και
(γ) τις ευκαιρίες συνεργασίας σε επιμέρους τομείς, με έμφαση στις κατασκευές, τις μεταφορές και εφοδιαστικές αλυσίδες, την ενέργεια, την τεχνολογία και πληροφορική, καθώς και την υγεία, με την συμμετοχή εκπροσώπων ελληνικών και ουκρανικών κλαδικών φορέων.
Παρεμβάσεις Εκπροσώπων Φορέων
Οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων εξέφρασαν ενδιαφέρον για τις προοπτικές που δημιουργεί η διαδικασία ανοικοδόμησης της Ουκρανίας συμμετέχοντας ενεργά στη συζήτηση. Από τις παρεμβάσεις συγκρατούνται τα ακόλουθα:
Επιχειρηματική αποστολή: Η Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ), κα Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, ενημέρωσε σχετικά με επιχειρηματική αποστολή Ουκρανών και πραγματοποίηση συναντήσεων Β2Β που διοργάνωσε το ΕΒΕΑ στο πλαίσιο της πρόσφατης ΔΕΘ, καθώς και για επιχειρηματική αποστολή ελληνικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία την οποία προγραμματίζει να υλοποιήσει το Επιμελητήριο κατά το προσεχές διάστημα.
Αξιοποίηση ενωσιακών κονδυλίων: Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB), κ. Γεώργιος Ζαββός, αναφέρθηκε στην εστίαση του οργανισμού στην επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησής του (pillar assessment) το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να δύναται να αξιοποιηθεί ως χρηματοπιστωτικός βραχίονας για την διαχείριση ενωσιακών επενδυτικών κονδυλίων σε τρίτες χώρες. Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα κρίνει ότι η είσοδος ενός ελληνικού φορέα διαχείρισης χρηματοδότησης στην Ουκρανία δύναται να συμπαρασύρει το ελληνικό οικοσύστημα συνολικά.
Κλάδος τεχνολογίας/πληροφορικής: Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ), κ. Νίκος Ροδόπουλος, Μέλος ΔΣ, επισήμανε το συγκριτικό πλεονέκτημα του κλάδου της πληροφορικής και το ενδιαφέρον για συνεργασία που είχε εκδηλώσει η Ουκρανία ήδη πριν τον πόλεμο.
Κλάδος παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών: Ο Γραμματέας τους Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών-Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ), κ. Σταύρος Δαμιανίδης, επεσήμανε την εξωστρεφή δυναμική των επιχειρήσεων του κλάδου και την δυνατότητα συμμετοχής τους στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για την ενσωμάτωση των κοινοτικών οδηγιών, καθώς και στην υλοποίηση μελετών για την υλοποίηση έργων υποδομής, ιδίως σε συνεργασία με άλλους διεθνείς δρώντες.