Η Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοήθειας (DAC) του ΟΟΣΑ υπήρξε παιδί του μεταπολεμικού παγκόσμιου συμβιβασμού και γιορτάζει φέτος τα 60α της γενέθλια εν μέσω της πανδημίας COVID-19, δύο σημεία καμπής στην παγκόσμια ιστορία.
Από την ίδρυσή της, το 1961, η DAC/ΟΟΣΑ αποτέλεσε το νευραλγικό κέντρο της προσπάθειας των ανεπτυγμένων χωρών για παροχή βοήθειας και έπαιξε κομβικό ρόλο στο μεταπολεμικό σύστημα αναπτυξιακής συνεργασίας. Η παρούσα μελέτη ανιχνεύει την ιστορία της Επιτροπής και εξετάζει το μέλλον της. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται: οι έντονες διπλωματικές προσπάθειες, οι οποίες οδήγησαν στη δημιουργία του ίδιου του ΟΟΣΑ και εν συνεχεία της DAC, ο τρόπος λειτουργίας της Επιτροπής, η διαμόρφωση της αναπτυξιακής χρηματοδότησης με τον καθορισμό και τη μέτρηση της Κρατικής Αναπτυξιακής Βοήθειας (ODA), καθώς και η επιδίωξη, βάσει της ιδρυτικής αποστολής της, για αύξηση του όγκου και της αποτελεσματικότητας της βοήθειας.
Η μελέτη παρακολουθεί τις τρεις περιόδους στην εξέλιξη της DAC. Στο 1ο Μέρος «Κινητοποίηση δωρητών και οικοδόμηση του συστήματος βοήθειας» παρουσιάζεται η δημιουργία και η εξέλιξη της DAC κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και της αποαποικιοποίησης (decolonisation), όταν οικοδομήθηκε το σύστημα βοήθειας με επίκεντρο την έννοια της Κρατικής Αναπτυξιακής Βοήθειας (ODA), καθώς και τα συστήματα και δομές παρακολούθησής της. Στο 2ο Μέρος «Αναζωογόνηση της προσπάθειας βοήθειας μέσω υπεύθυνων πολιτικών», εξετάζεται ο προσανατολισμός και οι δράσεις της DAC, τα πρώτα χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, όταν η υποστήριξη της αναπτυξιακής βοήθειας κλονίστηκε και χρειάστηκε να αλλάξει προκειμένου να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες. Στο 3ο Μέρος «Προσαρμογή της Αναπτυξιακής Συνεργασίας στη Νέα Γεωπολιτική και Προκλήσεις», αναλύεται η αναπροσαρμογή της DAC στον σημερινό κατακερματισμό της αναπτυξιακής συνεργασίας, τον αυξανόμενο ανταγωνισμό και τη μειωμένη επιρροή της Επιτροπής. Τέλος, στο κεφάλαιο «Συμπερασματικές σκέψεις: Η DAC και το σύστημα βοήθειας, αναδρομή και προοπτικές» εκτίθενται τα διλήμματα και τα νέα στοιχεία που μπορούν να εφαρμοστούν στις μελλοντικές προσπάθειες αναπτυξιακής συνεργασίας, εντός και εκτός της DAC.
* Το Γερμανικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης (Deutsches Institut für Entwicklungspolitik /DIE) είναι ένα πολυτομεακό ινστιτούτο έρευνας, συμβουλευτικής πολιτικής και κατάρτισης για τη διμερή και πολυμερή αναπτυξιακή συνεργασία της Γερμανίας.
https://www.die-gdi.de/uploads/media/Study_104.pdf