Η παρούσα έκδοση της Eurostat αποτελεί την τέταρτη έκθεση παρακολούθησης της προόδου υλοποίησης των ΣΒΑ στο πλαίσιο της ΕΕ. Βασίζεται σε ένα σύνολο περίπου 100 δεικτών, οι οποίοι έχουν επιλεγεί, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την πολιτική τους συνάφεια υπό το πρίσμα της ΕΕ, καθώς και τη διαθεσιμότητα, την κάλυψη χωρών, την ανανέωση των δεδομένων και την ποιότητά τους.
Η φετινή έκδοση ξεκινά με μια σύνοψη της συνολικής προόδου της ΕΕ ως προς τους ΣΒΑ και ακολουθεί μια παρουσίαση του ιστορικού σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και η μέθοδος παρακολούθησης των ΣΒΑ σε επίπεδο ΕΕ. Περιέχει επίσης μια σύντομη επισκόπηση των διασυνδέσεων μεταξύ των ΣΒΑ. Τα αναλυτικά αποτελέσματα παρακολούθησης της προόδου παρουσιάζονται σε 17 κεφάλαια, ένα για κάθε ΣΒΑ. Στην έκδοση 2020 περιλαμβάνεται για πρώτη φορά ένα κεφάλαιο σχετικά με το καθεστώς και την πρόοδο των κρατών μελών ως προς τους ΣΒΑ.
Τα ευρήματα που παρουσιάζονται βασίζονται σε εξελίξεις σε μια πενταετή χρονική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας, η ΕΕ σημείωσε πρόοδο σχεδόν σε όλους τους Στόχους. Η πρόοδος σε ορισμένους ήταν ταχύτερη, ενώ σε κάποιους υπήρξε καθυστέρηση. Η ΕΕ σημείωσε, κατά την τελευταία πενταετία, σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση της προώθησης της ειρήνης και της προσωπικής ασφάλειας, της πρόσβασης στη δικαιοσύνη καθώς και της εμπιστοσύνης στους θεσμούς (ΣΒΑ 16).
Ως προς τους άλλους Στόχους σημαντική πρόοδος σημειώθηκε στη μείωση ορισμένων πτυχών της φτώχειας (ΣΒΑ 1) και στη βελτίωση της υγειονομικής κατάστασης του πληθυσμού της ΕΕ (ΣΒΑ 3). Η πρόοδος σε αυτούς τους τομείς συνέβαλε επίσης στην αύξηση της ποιότητας ζωής σε πόλεις και κοινότητες (ΣΒΑ 11). Αυτές οι ευνοϊκές τάσεις παρουσιάζονται στο πλαίσιο μιας συνεχούς βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης της ΕΕ έως το 2019, η οποία αντικατοπτρίζεται επίσης στην αγορά εργασίας (ΣΒΑ 8). Ορατές βελτιώσεις υπήρξαν επίσης στη βιωσιμότητα του γεωργικού τομέα της ΕΕ (ΣΒΑ 2), αν και ορισμένες από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της έχουν ενταθεί.
Η πρόοδος ως προς τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια (ΣΒΑ 7 και ΣΒΑ 13) καθώς και η στροφή προς μια κυκλική οικονομία (ΣΒΑ 12) επιβραδύνθηκε. Εν τω μεταξύ, τα οικοσυστήματα και η βιοποικιλότητα (ΣΒΑ 15) παραμένουν υπό πίεση από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Οι Στόχοι για την εκπαίδευση (ΣΒΑ 4), την καινοτομία (ΣΒΑ 9) και τη συνεργασία (ΣΒΑ 17) δείχνουν μια εξίσου αργή συνολική πρόοδο της ΕΕ, η οποία είναι αποτέλεσμα μικτών τάσεων, κατά τα τελευταία πέντε χρόνια. Η αργή πρόοδος προς τη μείωση των ανισοτήτων (ΣΒΑ 10) αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη διαφορά μεταξύ υπηκόων της ΕΕ και πολιτών εκτός ΕΕ σε σχέση με τη φτώχεια και την απασχόληση. Ομοίως, σε σχέση με την ισότητα των φύλων (ΣΒΑ 5), το χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην απόκτηση εκπαίδευσης και στην αγορά εργασίας διευρύνεται. Δεδομένου ότι ο ΣΒΑ 5 παρουσιάζει περισσότερες δυσμενείς από ευνοϊκές τάσεις για το σύνολο ΕΕ, η συνολική πενταετής πρόοδος μπορεί να χαρακτηρισθεί σχετικά μη βιώσιμη.
Σε ό,τι αφορά τους Στόχους «καθαρό νερό και αποχέτευση» (ΣΒΑ 6) και «ζωή στο νερό» (ΣΒΑ 14), οι συνολικές τάσεις της ΕΕ δεν μπορούν να υπολογιστούν λόγω ανεπαρκών δεδομένων για τα τελευταία πέντε χρόνια.
Σημειώνεται ότι η συνεχιζόμενη πανδημία COVID-19 ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες για τη συνολική πρόοδο της ΕΕ ως προς τους ΣΒΑ. Η έκθεση παρακολούθησης για το 2020 περιγράφει την κατάσταση στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της έως το τέλος του 2019, δηλαδή πριν από τα μέτρα περιορισμού λόγω του COVID-19 από τα κράτη μέλη. Κατά συνέπεια, τα πρώτα ευρήματα οποιωνδήποτε, σχετικών με το COVID-19, επιπτώσεων θα είναι δυνατά μόνο στην έκδοση 2021 της έκθεσης, με την πλήρη έκταση της κρίσης να αποκαλύπτεται μόνο σε μεταγενέστερες εκδόσεις.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση, παρουσιάζει πρόοδο στην υλοποίηση όλων των ΣΒΑ, την τελευταία πενταετία, αν και οι τιμές των σχετικών δεικτών δεν είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ. Για τους περισσότερους Στόχους υπάρχει ο χαρακτηρισμός «Η χώρα παρουσιάζει πρόοδο, αλλά κατά μέσο όρο οι τιμές του δείκτη είναι στο χαμηλό άκρο του εύρους».
Πληροφορίες: https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/11011074/KS-02-20-202-EN-N.pdf/334a8cfe-636a-bb8a-294a-73a052882f7f