H Aνακοίνωση (1) για το πλαίσιο μετά την λήξη της Συμφωνίας Κοτονού, μαζί με την σχετική μελέτη επιπτώσεων (2), εγκρίθηκε από το Κολλέγιο των Επιτρόπων στις 22.11.2016. Αποτελεί πρόταση για περαιτέρω συζήτηση και προετοιμασία του πλαισίου επί του οποίου θα κινηθεί επόμενο αίτημα για εντολή διαπραγμάτευσης της νέας Συμφωνίας. Στην Avακοίνωση δεν γίνεται αναφορά στη χρηματοδότηση καθώς αυτή αποτελεί μέρος του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ. Περιγράφονται αναλυτικά τα στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ για την εταιρική σχέση, οι προτεραιότητες της ΕΕ για κάθε μία γεωγραφική περιοχή ξεχωριστά (Αφρική, Καραϊβική, Ειρηνικός), αναφέρεται συνοπτικά η αξιολόγηση της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης Κοτονού, παρουσιάζονται τα οφέλη και οι προκλήσεις της εταιρικής σχέσης και το αίτημα των εταίρων να θεωρούνται ως ομάδα. Η Ανακοίνωση παρουσιάζει τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ: (α) προώθηση ειρήνης, κράτος δικαίου, καλής διακυβέρνησης, σεβασμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων, (β) προώθηση της βιώσιμη ανάπτυξης και της αξιοπρεπούς εργασίας, (γ) κινητικότητα και μετανάστευση, κοινή αντιμετώπιση των προκλήσεων, (δ) ανθρώπινη ανάπτυξη και αξιοπρέπεια, (ε) προστασία του περιβάλλοντος και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, (στ) κοινές δράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο και προώθηση κοινών συμφερόντων, στρατηγικές συνεργασίες (παγκόσμια διακυβέρνηση, στο πλαίσιο του συστήματος των ΗΕ (UNSC, UNGA, UNHRC, UNFCCCY), της Διάσκεψης Παρισιού για την Kλιματική Aλλαγή. Η Ανακοίνωση αναφέρει τα μέσα υλοποίησης της εταιρικής σχέσης (Addis Ababa Action Agenda) και επισημαίνει την αναγκαιότητα νομικά δεσμευτικής εταιρικής σχέσης (legally binding agreement).
H Ανακοίνωση αναδεικνύει την ανάγκη ευέλικτης εταιρικής σχέσης βασισμένη σε ισχυρή περιφερειακή προσέγγιση (regional approach), την ανάγκη διαφοροποίησης στην αντιμετώπιση της κάθε ξεχωριστής ομάδας επί τη βάσει όμως κοινών νομικά δεσμευτικών κανόνων που θα προωθούν τα συμφέροντα της ΕΕ σε πολιτικό, οικονομικό και αναπτυξιακό επίπεδο. Στη Ανακοίνωση αναφέρονται τα τρία σενάρια: (α) διατήρηση και αναθεώρηση υφιστάμενης Συμφωνίας Κοτονού με σύνολο χωρών ΑΚΕ, (β) μετατροπή σχέσεων ΕΕ-ΑΚΕ σε τρεις χωριστές περιφερειακές εταιρικές σχέσεις για Αφρική, Καραϊβική και Ειρηνικό και (γ) συνδυασμό μιας εταιρικής σχέσεως «ομπρέλα» ΕΕ-ΑΚΕ με τρεις διακριτούς περιφερειακούς πυλώνες ως προς Αφρική, Καραϊβική και Ειρηνικό. Το πλεονέκτημα του τρίτου σεναρίου είναι ότι διατηρείται το κεκτημένο (acquis) και ιδιαίτερα στις Οικονομικές Εταιρικές Συμφωνίες. Επιπλέον, επιτρέπει τη συμμετοχή ενδιαφερομένων χωρών πέραν των ΑΚΕ για διασφάλιση συνοχής, ιδιαίτερα για την πανααφρικανική διάσταση (π.χ. Κοινή Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής). Σημαντική διάσταση επίσης, αποτελεί η δυνατότητα ΕΕ να ευθυγραμμίζεται, όποτε απαιτείται, με συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές για συγκεκριμένους στόχους προώθησης στρατηγικών συμφερόντων της. Τοιουτοτρόπως, διασφαλίζεται συνοχή με άλλες πολιτικές (π.χ. Πολιτική Ευρωπαϊκής Γειτονίας).
1. COM(2016)740final/22.11.2016 – A renewed partnership
2. SWD(2016) 381final JOINT STAFF WORKING DOCUMENT – IMPACT ASSESSMENT Accompanying the document Joint Communication to the European Parliament and the Council – A renewed partnership with the countries of Africa, the Caribbean and the Pacific.